Sporcularda Vitamin ve Mineraller

Sporcularda Vitamin ve Mineraller

Sporcularda Vitamin ve Mineraller

Sporcular artan enerji gereksinimi karşılayan diyet tükettiklerinde vitamin-mineral gereksinmelerini de karşılayabilmektedirler. Bu durum çoğunlukla doğrudur ama yapılan bazı çalışma sonuçlarına göre; yeterli enerji tüketimine rağmen (RDA’dan 2-3 kat fazla) bazı spor dallarında sporcuların vitamin-mineral eksikliklerine rastlanmaktadır. Vitamin ve mineral eksiklikleri performansı olumsuz yönde etkilemektedir. Triatlar üzerinde yapılan çalışmalarda dengeli diyet tüketmelerine rağmen selenyum,molibden ,demir,bakır ve biotini yetersiz tükettikleri bulunmuştur.

Antrenman veya müsabaka sonrası fazla terleme ve sonrasında vücut ısısını kontrol edememeye bağlı olarak hastalıklar sık görülmektedir. Bağışıklık sistemini güçlendiren antioksidant vitaminler olarak adlandırılan vitamin C,E, beta karoten eksikliklerinde hastalıklara erken yakalanma görülebilmektedir. Ayrıca vitamin C,E, beta karoten yoğun egzersiz sırasında oluşan serbeste radikallerin neden olduğu kas doku hasarına karşı koruyucu olduğu da ileri sürülmektedir. Egzersiz yapanlarda serbest radikal oluşumu yapmayanlara göre fazladır. Antioksidan aktivite gösteren vitaminler özellikle C,E, beta karoten serbest radikalleri nötralize etmekte ve toparlanmayı hızlandırmaktadır. Vitaminlerden C ve E’nin sporcunun performansını artırdığı da ileri sürülmektedir. Ayrıca vitamin E ve C kas acılarından kurtulmayı hızlandırır.

Yine yapılan çalışmalarda bazı vitaminlerin; örneğin B1 , B6 , B12 vitamin suplementlerinin anksiyeteyi azaltarak, beyin fonksiyonlarını olumlu etkileyerek performansa olumlu etkileri olduğunu gösterilmektedir.

Demir yetersizliği, özellikle kadınlarda ve kilo kontrolünün önemli olduğu spor dallarında en yaygın görülen mineral yetersizliğidir. Demir yetersizliği olan sporcularda demir suplementleri ile yetersizlik giderilmekte, performans normale dönmektedir. Demir kas aktivitesi için önemli fonksiyonları olan bir mineraldir. Hemoglobin yapımında yer almakta, oksijeni akciğer dokularına taşımaktadır.

Kemik yoğunluğu miktarı yaşlılıkta kırıklara duyarlılığı büyük ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle gençlik ve genç yetişkinlik döneminde yeterli kalsiyum tüketilmelidir. Kalsiyum güçlü kemik yapısı, kan basıncının düşürülmesinde etkilidir.

Magnezyum Bakır ve Çinko’nun da enerji metabolizmasında olumlu etkileri vardır, kas gücü ve dayanıklılığı artırmaktadırlar.